09 Oct Κάποιος μένει εδώ! Ευρήματα και χρήσεις από τον καθαρισμό της κοίτης του Ιλισσού

Σας παραθέτουμε το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Στέλιο Λεκάκη αρχαιολόγου της Monumenta,  με τίτλο “Κάποιος μένει εδώ!” στο οποίο παρουσίαζει ευρήματα και χρήσεις των χώρων κάτω από τις τρεις αψίδες της μαρμάρινης γέφυρας του Όθωνα.

Την Κυριακή 12.09, ύστερα από πρόταση της Πρωτοβουλίας Κατοίκων του Μετς,  μια σειρά από ΜΚΟ και κινήσεις πολιτών συναντήθηκαν στην -περιοχή που κάποτε ήταν η- κοίτη του Ιλισσού με σκοπό τον καθαρισμό και την ανάδειξη του υποβαθμισμένου αυτού χώρου, στα βόρεια της σημερινής λεωφόρου Αρδηττού, στο ύψος της Αγίας Φωτεινής.

80 άτομα συνέλεξαν πάνω από 50 σακούλες από σκουπίδια και ξερά χόρτα με τη συνεργασία της Υπηρεσίας Πρασίνου του 2^ου Δημοτικού Διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων.

Μετά από 2 εβδομάδες η δράση επαναλήφθηκε. Στόχος ήταν ο καθαρισμός των χώρων κάτω από τις τρεις αψίδες της μαρμάρινης γέφυρας του Όθωνα, που τους δυο προηγούμενους αιώνες κοσμούσε το περιαστικό τοπίο, ενώ ύστερα από τις επιχωματώσεις και υπογειοποιήσεις του 1897, του 1948 και τελικά του 1962 επί Κ. Καραμανλή, βρίσκεται κάτω από τη διασταύρωση των οδών Αρδηττού, Αθανασίου Διάκου, Καλλιρόης, Καρέα και Βουλιαγμένης. Στο φαρδύ τριγωνικό πεζοδρόμιο που εν πολλοίς φέρει, συχνά σταθμεύουν οχήματα της Ελληνικής Αστυνομίας.

Κατά την τελευταία υπογειοποίηση του Ιλισσού, η γέφυρα εγκιβωτίστηκε από τον τσιμεντένιο σκελετό του υπερκείμενου δρόμου το νότιο πέρας των αψίδων φράχθηκε αφήνοντας περιθώριο επικοινωνίας μεταξύ τους,ενώ στην άλλη πλευρά τσιμεντένια υποστηλώματα στήθηκαν σε επαφή με το βόρειο μέτωπο, καταστρέφοντας τα βασιλικά οικόσημα. Πιο πρόσφατη ήταν η προσπάθεια του περιορισμού τη εισόδου σε αυτές με σιδερένια παραπετάσματα -ίσως από το Δήμο-, στο βόρειο τμήμα τους, από τα οποία μόνο αυτό της ανατολικής αψίδας διατηρείται κατά χώραν ενώ των άλλων δυο έχουν κρημνισθεί.

Η διερεύνηση και ο καθαρισμός της επίχωσης στο εσωτερικό των αψιδών, αν και διαδικασία δύσκολη και επιβαρυμένη από τη βροχή της προηγούμενης ημέρας, τις μυρωδιές και τα κουνούπια, έγινε συστηματικά από τους συμμετέχοντες στον καθαρισμό, παράλληλα με την περισυλλογή και τη φωτογράφιση πλήθους ευρημάτων, που τεκμηριώνουν τη συνεχή και διαφοροποιημένη χρήση του χώρου.

Η επίχωση, γενικά, παρουσίαζε ισχυρή κλίση από το εσωτερικό (Νότια) προς το ελεύθερο τμήμα των αψίδων (Βόρεια), ομοιάζοντας έτσι με την επίχωση που απαντάται συνήθως στα σπήλαια με έντονη κατοίκηση.

[bingMap location=”Leoforos Vouliagmenis 1, 116 36 Athens, Greece” maptype=”birdseye” width=”600″ height=”500″]

Προσεγγίζοντας το εσωτερικό του κεντρικού κλίτους της γέφυρας, το πρώτο που διαπιστώνει κανείς στις πλαϊνές πλευρές του είναι οι αραβικές λατρευτικές επιγραφές, που συνοδεύονται με απεικονίσεις μουσουλμανικών τεμένων στην ανατολική πλευρά. Με αυτές σχετίζονται οι τάπητες που εντοπίστηκαν στο έδαφος και πιθανώς μαρτυρούν τη χρήση του τόπου ώς τόπου προσευχής…

Διαβάστε το πλήρες άρθρο στο blog του Στέλιο Λεκάκη: http://armng.wordpress.com/2010/10/06/ilissos/#more-161

Αντίθετα με τα στοιχειά της φύσης που ενοικούν τις γέφυρες στα παραδοσιακά παραμύθια, είναι κοινός τόπος πώς οι γέφυρες στις μεγαλουπόλεις στεγάζουν συχνά παράνομες, παρασιτικές ή/και έκπτωτες δραστηριότητες των κοντινών κοινοτήτων. Τα ευρήματα του καθαρισμού από την παραμελημένη γέφυρα του Ιλισσού επαναλαμβάνουν παθογένειες της ελληνικής πραγματικότητας, όπως πεταμένους ανθρώπους, βία, ναρκωτικά, μισαλλοδοξία, ασχήμια, κίνδυνο, που εύκολα πλέον μπορεί να δει κανείς στο κέντρο της Αθήνας: πλατεία Κουμουνδούρου, Μεταξουργείο, Κυψέλη.

Η προστασία και η ανάδειξη του αστικού πρασίνου και του πολιτισμού είναι ένα θέμα σοβαρό και ίσως διαφορετικό από το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των πολιτών, αλλά τελικά η απόσταση τους είναι τόσο μεγάλη;

Στέλιος Λεκάκης, Αρχαιολόγος, MOnuMENTA

Λονδίνο 06.10.2010

-Τα συγκεντρωθέντα ευρήματα απορρίφθηκαν μέσω της αρμόδιας υπηρεσίας του Δήμου ενώ η ταυτότητα και η πιστωτική κάρτα παραδόθηκαν στην αστυνομία.

-Οι φωτογραφίες (εκτός από τον χάρτη και την ιστορική) είναι του Στ. Λεκάκη ενώ η επεξεργασία των φωτογραφιών “Ευρήματα 1″ και “Ευρήματα 2″  έγινε από την Κ. Χατζηκωνσταντίνου.

-Οι καθαρισμοί στην περιοχή πρόκειται να συνεχιστούν την Κυριακή 17.10 και την Κυριακή 31.10, ημέρα του 28^ου Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών όπου και θα ολοκληρωθεί η δράση. Σάς περιμένουμε!

Διαβάστε το πλήρες άρθρο στο blog του Στέλιο Λεκάκη: http://armng.wordpress.com/2010/10/06/ilissos/#more-161